Een overlijden brengt verdriet en verwarring met zich mee. Naast het verwerken van het verlies, komt er veel op nabestaanden af. Het is fijn om een duidelijke checklist te hebben die overzicht biedt in deze moeilijke tijd. Wat moet er direct geregeld worden en wat kan later? Deze blog helpt je stap voor stap op weg, zodat je niets over het hoofd ziet.
Arts inschakelen en overlijdensakte regelen
Als iemand overlijdt, moet er eerst een arts worden ingeschakeld om het overlijden officieel vast te stellen. Dit is noodzakelijk voor de overlijdensverklaring, die je later nodig hebt voor het regelen van de uitvaart en andere administratieve zaken. Is de persoon thuis overleden? Bel dan de huisarts of huisartsenpost. In een ziekenhuis of zorginstelling wordt dit doorgaans automatisch gedaan.
Informeer de directe familie
Breng naasten en andere belangrijke personen op de hoogte van het overlijden. Dit kan telefonisch, via een groepsbericht of persoonlijk, afhankelijk van wat past bij de situatie. Vraag eventueel hulp aan familieleden of vrienden om anderen op de hoogte te stellen.
Zoek naar een wilsverklaring of uitvaartwensen
Sommige mensen leggen hun wensen vast in een wilsverklaring of testament. Denk aan voorkeuren voor begraven of cremeren, locaties, muziek of sprekers. Kijk in belangrijke documenten of digitale bestanden of er iets is opgeschreven. Dit geeft houvast bij het plannen van de uitvaart.
Neem contact op met een uitvaartverzorger
Een uitvaartverzorger begeleidt bij alles wat geregeld moet worden rondom het afscheid. Denk aan vervoer van de overledene, opbaren, het kiezen van een kist, het opstellen van rouwkaarten en het organiseren van de uitvaartplechtigheid. De uitvaartverzorger kan ook helpen met administratieve zaken zoals het doen van aangifte van overlijden bij de gemeente.
Aangifte van overlijden
De gemeente moet officieel op de hoogte worden gebracht van het overlijden. Dit heet overlijdensaangifte. Dit wordt meestal gedaan door de uitvaartverzorger, maar je kunt dit ook zelf doen bij het gemeentehuis in de plaats van overlijden. Je hebt hiervoor de overlijdensverklaring van de arts nodig. De gemeente verstrekt vervolgens een uittreksel uit het overlijdensregister.
Regelen van de uitvaart
Nu volgt de praktische invulling van de uitvaart. Denk aan:
- Datum en locatie van de uitvaart
- Kiezen van een kist of urn
- Wel of geen condoleance
- Opstellen van rouwkaarten en een rouwadvertentie
- Vervoer (rouwauto, volgauto’s)
- Sprekers en muziek
- Bloemen
Voor bloemen kun je eenvoudig een rouwstuk bestellen op Rouwboeket.nl, zodat je een persoonlijk bloemstuk hebt dat past bij het afscheid. Ook het laten bezorgen van een rouwboeket is via Rouwboeket.nl snel geregeld, mocht je familie of vrienden willen verrassen met een gebaar van medeleven.
Informeer instanties en zeg abonnementen op
Na de uitvaart begint het administratieve proces. Denk hierbij aan:
- Bank(en) en verzekeraars
- Pensioenfonds
- Belastingdienst
- Gemeente (voor eventuele uitkeringen of regelingen)
- Werkgever
- Huurbaas of hypotheekverstrekker
- Energieleverancier, internet, telefoonprovider
- Lidmaatschappen en abonnementen
Je kunt via de meeste gemeentes of instanties een overzicht krijgen van wat er op naam van de overledene stond geregistreerd. Er bestaan ook handige online diensten die dit deels automatisch regelen.
Testament en erfenis
Controleer of er een testament is opgesteld. Dat gebeurt via een notaris of via het Centraal Testamentenregister. Als er een testament is, staat daarin vermeld wie de erfgenamen zijn en wie als executeur is aangewezen. Is er geen testament? Dan geldt de wettelijke verdeling.
Het verdelen van de nalatenschap kan een gevoelig onderwerp zijn. Het is aan te raden om dit samen met een notaris of erfrechtspecialist te doen, zeker als er meerdere erfgenamen zijn.
Bankzaken en rekeningen
De bankrekening van de overledene wordt meestal geblokkeerd zodra het overlijden is gemeld. Erfgenamen kunnen via de bank een verklaring van erfrecht overleggen om weer toegang te krijgen. Tot die tijd kunnen alleen noodzakelijke kosten (zoals de uitvaart) vaak met toestemming van de bank worden betaald.
Persoonlijke spullen en woning
Als de overledene zelfstandig woonde, moet de woning worden opgeruimd en eventueel verkocht of opgezegd. Denk ook aan het opzeggen van huur, het leeghalen van de woning en het afhandelen van de inboedel. Probeer hierbij samen te werken met familie om misverstanden te voorkomen.
Rouwverwerking en hulp
Rouwen kost tijd. Iedereen gaat hier anders mee om. Praat erover met vrienden of familie, zoek eventueel steun bij een rouwcoach of psycholoog en neem vooral de tijd. Er zijn ook rouwgroepen of online communities waar je ervaringen kunt delen.